Đôi vợ chồng liệt sĩ chưa kịp thấy ngày đất nước thống nhất

Người chồng hy sinh trong lúc vợ đang bị tù đày, sinh con trong tù rồi sau đó cũng hy sinh, trước ngày 30/4/1975 gần nửa tháng.

Đó là đôi vợ chồng liệt sĩ Lê Quốc Việt - Lê Kim Tiến.

a5-1745909689.jpg
Hình ảnh sinh con trong tù của liệt sĩ Kim Tiến được dựng lại tại Khám lớn Cần Thơ.

Liệt sĩ Lê Quốc Việt nguyên quán tỉnh Cà Mau, hy sinh tháng 12/1974. Liệt sĩ Lê Kim Tiến trú quán TP. Cần Thơ, hy sinh ngày 17/4/1975. Theo các nhân chứng, bà Tiến mồ côi cha mẹ từ nhỏ, quê gốc ở tỉnh Tiền Giang.

Đám ới nơi bưng biền, lấy hoa mua làm… sính lễ

Bà Lê Thị Thanh (sáu Thanh - Chủ tịch Hội người tù kháng chiến phường An Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) được xem như chị em kết nghĩa với bà Lê Kim Tiến, khi hai người bị địch bắt, giam giữ chung xà lim tại Khám lớn Cần Thơ vào năm 1974.

a9-1745909785.jpg
Bà sáu Thanh với bằng Tổ quốc ghi công của liệt sĩ Kim Tiến (trên bằng ghi nhầm là Lê Kiễm Tiến).

Nhắc đến đứa em kết nghĩa, bà sáu Thanh rơm rớm nước mắt: “Thương lắm, lúc ở tù Tiến đang mang thai. Mỗi lần địch lôi lên thẩm vấn, đánh đập là mỗi lần như chết đi sống lại”.

Nhìn thân xác Tiến bầm dập, chị em trong tù đều hiểu Tiến cố đưa lưng ra chịu đựng để bảo vệ đứa con trong bụng. Tiến kiên cường gắng gượng cũng chỉ vì con.

Những đêm dài tỉ tê tâm sự, bà sáu Thanh biết thêm em kết nghĩa của mình còn có một tình yêu thật đẹp.

Quốc Việt là cán bộ quân bưu, cầu đường khu Tây Nam Bộ; Kim Tiến là chiến sĩ giao liên mưu trí, dũng cảm thuộc Ban binh vận Khu 9.

Đám cưới 2 bạn trẻ Quốc việt – Kim Tến diễn ra đơn sơ, đầm ấm ở bưng biền, có sự chứng kiến của đại diện tổ chức và bạn bè hai bên.

Tội nghiệp anh chồng chẳng có của nả gì, quà sính lễ cho cô dâu chỉ là cặp nụ hoa mua hái bên rừng.

hoa-mua-1745909923.jpg
Hoa mua gần giống như hoa sim nhưng màu sắc nhạt hơn.

Lấy nụ hoa mua làm bông tai, đeo cho cô dâu. Xong nghi thức trao quà cưới, đôi vợ chồng quay ra xúc động hứa với tổ chức: Nguyện một lòng trung thành với cách mạng, sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp thống nhất đất nước!

Những ngày cuối cùng của liệt sĩ Lê Kim Tiến ở xà lim

Theo bà sáu Thanh, Kim Tiến bị bắt nhiều lần nên địch ở Khám lớn Cần Thơ đều biết mặt, vì vậy mà Kim Tiến cũng là nữ tù bị tra tấn tàn bạo, khốc liệt nhất.

Tiến “ốm nghén”, thèm ăn đủ thứ. Trong tù chẳng có gì ăn cũng chẳng có ai đến thăm nuôi, tiếp tế, tù chính trị mà. Tranh thủ những lúc ra ngoài lao động, Tiến quơ đủ thứ cây, cỏ cho vào miệng nhai ngấu nghiến.

Phụ nữ mang thai, thèm ăn chảy nước miếng. Tiến nói em thèm ăn chuối già, ước gì có chuối em ăn cả quầy cũng hết. Nhìn chung quanh xà lim lạnh ngắt, Tiến bảo nếu không có chuối trái thì em ăn cây cũng được, nhai hết nguyên cây, củ chuối cũng nhai luôn. Nghe Tiến nói, chị em trong tù nhìn nhau cười rồi ôm nhau bật khóc nức nở.

a1-1745910045.jpg
Những vật dụng của liệt sĩ Lê Kim Tiến chuẩn bị để sinh con trong tù hiện được trưng bày tại Di tích Khám lớn Cần Thơ.

Tiến sinh con, bé gái, trong điều kiện cực kỳ thiếu thốn, đứa bé bị suy dinh dưỡng nặng. Tiến cũng rất yếu, sinh con nhưng không thoát khỏi đòn roi, liên tục bị đánh đập dã man, mỗi lần ho ra cả vốc máu; đi tiểu, tiêu đều bị xuất huyết nặng.

Chị em trong tù thay nhau tìm bắt thạch sùng cho Tiến bồi dưỡng, Tiến nuốt sống từng con, ăn đến hết thạch sùng bám trên bốn vách xà lim.

Kim Tiến thật kiên cường, địch tra tấn cỡ nào cùng không khai báo, bảo vệ tổ chức đến hơi thở cuối cùng. Biết chắc chắn Tiến sẽ chết nên địch thả về, ra tù được hơn nột tuần thì Tiến mất, ngày 17/4/1975.

“Trước đó, Tiến tâm sự với tôi mà như trăn trối. Tiến bảo chị đã nhận lời làm mẹ thứ hai của con em rồi, sau này có bề gì đi nữa xin chị đừng bỏ con em”, bà Thanh kể.

Sau ngày 30/4/1975, trên đường công tác ở tỉnh Hậu Giang, bà sáu Thanh may mắn tìm lại được giọt máu của đôi vợ chồng liệt sĩ Lê Quốc Việt - Lê Kim Tiến.

a7-1745910416.jpg
Bà sáu Thanh với Việt Tiến, giọt máu của đôi vợ chồng liệt sĩ Lê Quốc Việt - Lê Kim Tiến.

Nhớ lời dặn của Kim Tiến, bà đặt tên đứa bé là Việt Tiến, ghép tên cha với tên mẹ với nhau. Bà sáu Thanh không lập gia đình, từ đó đến nay bà coi Việt Tiến như con ruột, thực hiện vẹn tròn lời hứa với người đã khuất.

kham-lon-1745910511.jpg

Sinh viên Trường Đại học Cần Thơ đến tham quan, tìm hiểu lịch sử tại Di tích Khám lớn Cần Thơ nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (Ảnh: Cao Minh Tuấn).

 

Hồng Hiếu