Trong vài năm gần đây, chứng chỉ IELTS được xem như “tấm vé vàng” giúp thí sinh mở rộng cơ hội vào đại học. Năm 2025, hàng chục trường ưu tiên xét tuyển bằng chứng chỉ này, thậm chí quy đổi IELTS 6.5 thành điểm 10 môn tiếng Anh. Sự thay đổi này khiến không ít phụ huynh đầu tư cho con học và thi IELTS từ khi mới vào cấp hai để có thêm cơ hội khi xét tuyển đại học.
Tuy nhiên, nhiều giáo viên cảnh báo, việc học sinh ồ ạt đăng ký học và thi IELTS như hiện nay không chỉ tạo áp lực cho người học mà còn khiến việc học tiếng Anh bị lệch hướng từ phát triển năng lực thực chất sang chạy theo điểm số.
Theo chia sẻ từ giáo viên Quản lý chương trình Song ngữ và Hợp tác quốc tế, Trường THCS & THPT Phenikaa (Hà Nội) cho biết, xu hướng và tâm lý này của phụ huynh và học sinh là dễ hiểu nhưng cần nhìn nhận một cách tỉnh táo. Việc học IELTS sớm, nếu có định hướng và phương pháp đúng, có thể giúp học sinh cải thiện kỹ năng tiếng Anh toàn diện. Song, nếu như mục tiêu chỉ còn là điểm số, lợi ích ban đầu dễ biến thành áp lực.
Cô giáo này cho biết, nhiều học sinh bị cuốn vào “lò luyện” IELTS khi chưa đủ nền tảng ngôn ngữ hoặc trải nghiệm sống, dẫn đến căng thẳng, mất động lực. Một số trường thậm chí đưa luyện thi IELTS vào chương trình THCS điều mà theo cô là “chưa phù hợp với tâm lý và trình độ học sinh ở độ tuổi này”.
Bên cạnh đó, một thực trạng khác đang tồn tại là việc học tủ, học mẹo để đạt điểm cao nhưng thiếu khả năng ứng dụng khiến nhiều em điểm cao nhưng nói Tiếng anh lại rất kém. Thực tế, có học sinh đạt IELTS 7.0 nhưng gặp khó khăn trong giao tiếp và học tập ở môi trường quốc tế.
Một giáo viên tiếng Anh khác tại Hà Nội cho biết, IELTS là chứng chỉ mang tính học thuật cao, phù hợp với học sinh có định hướng du học hoặc theo học chương trình quốc tế. Trong khi đó, yêu cầu vớ đa số học sinh phổ thông, việc học tiếng Anh cần gắn với nhu cầu giao tiếp và kỹ năng nền tảng hơn là chạy theo chứng chỉ.
Cô giáo nhận định, khi IELTS bị biến thành “chuẩn bắt buộc”, nhiều gia đình rơi vào vòng xoáy tốn kém khi cho con học đuổi và căng thẳng không đáng có. Không ít học sinh vì ôn luyện IELTS mà xao nhãng các môn học khác, mất cân bằng giữa học chính khóa và học thêm.
Theo các giáo viên, phụ huynh và học sinh cần trả lời được câu hỏi mục đích của việc học IELTS để làm gì? Tránh việc lãng phí đầu tư thời gian và tiền bạc, học sinh cũng cần xây dựng nền tảng tiếng Anh vững vàng và phải biết được khả năng của mình, nắm chắc kiến thức cơ bản trước khi bước vào giai đoạn luyện thi.
Một giáo viên khác cho biết, phụ huynh và học sinh cần nhận thức rõ tiếng Anh nên được xem như một hành trình dài hạn, còn IELTS chỉ là một cột mốc trên hành trình đó. Phụ huynh cũng cần chọn trung tâm và giáo viên có chuyên môn, đồng thời giúp con giữ cân bằng giữa học tập, sức khỏe và đời sống tinh thần.
Việc học ngoại ngữ là rất cần thiết cho sự phát triển của các em sau này nhưng không nên biến nó thành thước đo thành công. Hãy học vì đây là một yếu tố cần thiết trên hành trình phát triển của các em chứ không phải vì cuộc đua điểm số.
