Trước buổi làm việc này, đầu tháng 8, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã kiểm tra công tác đặc xá tại trại giam Xuân Lộc (Bộ Công an), trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.
Theo đánh giá của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, qua giám sát, công tác đặc xá năm nay được thực hiện đúng thời điểm, đúng Hiến pháp và Luật Đặc xá 2018, đúng trình tự thủ tục, bài bản, bảo đảm đúng yêu cầu của Chủ tịch nước là đúng đối tượng, không bỏ sót, không có dư luận xấu và khiếu kiện.
Sau khi nghe Hội đồng Tư vấn đặc xá, Bộ Công an và một số cơ quan liên quan báo cáo, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc một lần nữa khẳng định, đặc xá là chính sách nhân đạo, có ý nghĩa lớn về chính trị, xã hội, thể hiện sự khoan hồng đặc biệt của Đảng, Nhà nước.
Chủ tịch nước đánh giá, các thành viên Hội đồng Tư vấn đặc xá, nhất là Bộ Công an, các trại giam triển khai nhiệm vụ nghiêm túc, đúng tiến độ, bảo đảm công khai, dân chủ, đúng pháp luật. Cùng với kiểm tra, đôn đốc, công tác tuyên truyền được thực hiện tốt để nhân dân và quốc tế hiểu được chính sách nhân đạo của Đảng, Nhà nước ta.
Chỉ còn ít ngày nữa đến thời điểm Chủ tịch nước quyết định đặc xá, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Hội đồng Tư vấn đặc xá, Bộ Công an tiếp tục rà soát, kiểm tra công tác đặc xá, nhất là tại các trại giam, không để sót trường hợp đủ điều kiện nhưng không được đặc xá, nhưng cũng không để lọt các trường hợp không đủ điều kiện vào danh sách được xét đặc xá.
Chủ tịch nước cũng yêu cầu Viện Kiểm sát nhân dân tối cao trực tiếp thực hiện, đồng thời chỉ đạo hướng dẫn Viện kiểm sát nhân dân các địa phương tiếp tục thực hiện tốt công tác kiểm sát việc lập hồ sơ đề nghị đặc xá, thực hiện quyết định đặc xá, kịp thời phát hiện sai sót và đề nghị xử lý.
Chủ tịch nước đề nghị Bộ Công an sớm có phương án hỗ trợ người được đặc xá trở về địa phương đúng thời gian quy định; chỉ đạo các cơ sở giam giữ có người được xét đặc xá tăng cường tuyên truyền, giáo dục để người được đặc xá trở về địa phương thực hiện tốt các quy định pháp luật, tiếp tục học tập, lao động để tái hòa nhập cộng đồng; các phạm nhân chưa được đặc xá nỗ lực cải tạo tốt để được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước.
Bộ Ngoại giao thông báo cho các cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự của nước có công dân được đặc xá, phối hợp cơ quan chức năng của Việt Nam hoàn thiện thủ tục để hỗ trợ đưa người nước ngoài được đặc xá trở về nước.
Cho biết Chính phủ đã có Nghị định 49/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thi hành án hình sự về tái hòa nhập cộng đồng, Chủ tịch nước đề nghị Bộ Công an và các bộ, ngành, cấp ủy chính quyền địa phương rà soát, khắc phục tồn tại để tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị định này, nhân rộng các mô hình tái hòa nhập cộng đồng và vươn lên làm giàu.
Để giúp người được đặc xá tái hòa nhập cộng đồng, Chủ tịch nước nhấn mạnh đến vai trò của cấp ủy chính quyền và cộng đồng các địa phương trong việc giúp họ tiếp cận việc làm, ổn định cuộc sống, chấp hành tốt pháp luật, phấn đấu trở thành người có ích cho xã hội, tránh tình trạng kỳ thị người được đặc xá. Bộ Công an chỉ đạo công an địa phương sớm cấp căn cước công dân cho người được đặc xá.
Tại buổi làm việc, Chủ tịch nước chỉ đạo, sau khi Hội đồng Tư vấn đặc xá trình hồ sơ đề nghị đặc xá, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp rà soát kỹ lưỡng hồ sơ một lần nữa trước khi trình Chủ tịch nước để tránh xảy ra sai sót, đồng thời tổ chức họp báo công bố Quyết định của Chủ tịch nước để đúng ngày 1/9 có thể triển khai Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước.
Sau đặc xá, các cơ quan chức năng cần rút kinh nghiệm về công tác đặc xá năm 2022, khắc phục tồn tại để công tác đặc xá trong những năm tiếp theo được thực hiện tốt hơn.