Anh Hoàng Vũ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, khoảng cuối năm 2021, anh liên tục nhận được cuộc gọi từ một số người nhận là nhân viên các sàn giao dịch chứng khoán quốc tế. Họ đưa ra lời mời đầu tư hấp dẫn, với mức lãi suất khoảng 5%/ngày và khi tham gia sẽ miễn phí toàn bộ chi phí tư vấn. Sau đó, họ tự gửi tài liệu về các kênh đầu tư qua Zalo của anh Vũ. Bị hấp dẫn bởi các lời mời chào, anh Vũ quyết định đầu tư tiền qua kênh chứng khoán quốc tế này và được hướng dẫn tải một ứng dụng điện thoại có tên FX… để thực hiện các giao dịch. Sau khi anh Vũ nộp 4.000 USD vào tài khoản một công ty trung gian, trên tài khoản ứng dụng của anh hiện lên đúng số tiền đó. Anh cũng được mời gia nhập một nhóm chat (trò chuyện) trên mạng xã hội Zalo để “chuyên gia” hướng dẫn cách đặt lệnh, rút tiền…
Trong khoảng một tháng đầu, tài khoản của anh Vũ liên tục báo lãi, số tiền có lúc lên đến hơn 6.000 USD, vì thế, anh nộp thêm 1.000 USD vào tài khoản. Tuy nhiên, ít lâu sau, tài khoản liên tục báo lỗ và sau 4 tháng tham gia, tài khoản của anh Vũ không còn tiền: “Các dữ liệu trong tài khoản bị xóa sạch. Ðến lúc đó, tôi mới biết mình bị lừa. Trong nhóm chat của tôi, nhiều người lâm vào hoàn cảnh tương tự. Có nhiều người đã huy động vốn từ bạn bè, người thân với số tiền lên đến hàng chục nghìn USD. Tìm mọi cách liên lạc với các nhân viên môi giới, “chuyên gia” thì họ đã “cao chạy xa bay”.
Chị H.K (quận Long Biên, Hà Nội) cũng suýt trở thành nạn nhân của các sàn giao dịch chứng khoán lừa đảo. Liên tục nhận được lời mời đầu tư chứng khoán quốc tế qua điện thoại, chị K. đã đồng ý trao đổi với một nhân viên môi giới. Kể từ đó, đều đặn mỗi ngày, chị K. nhận được tin nhắn về mức tăng, giảm cổ phiếu của các thương hiệu lớn, nổi tiếng ở nước ngoài. Thậm chí, người nhắn còn “khoe” là nắm được thông tin những tỷ phú thế giới thường đầu tư vào những mã cổ phiếu nào.
Khi hỏi cách thức đầu tư, chị K. được hướng dẫn tạo một tài khoản đầu tư trên phần mềm Meta… và xác minh danh tính rồi chuyển tiền thông qua tài khoản ngân hàng. Là người có chút am hiểu về thị trường chứng khoán, chị K. đã hỏi nhân viên môi giới về giấy phép kinh doanh ngoại hối quốc tế của công ty mà người này giới thiệu sẽ là nơi trung gian để chị K. đầu tư. “Người môi giới trả lời rất loanh quanh về giấy phép và nói với tôi công ty là đại lý của một sàn chứng khoán nước ngoài. Tuy nhiên, tôi tìm hiểu thì được biết sàn giao dịch này không hề có đại lý ở Việt Nam”, chị K. cho biết.
Các trường hợp nhận được lời mời gọi, chèo kéo tham gia đầu tư chứng khoán quốc tế như anh Vũ, chị K. không phải là hiếm trong thời gian gần đây. Hầu hết các cuộc gọi đến từ những môi giới trẻ, sau khi gọi điện sẽ xin kết bạn qua mạng xã hội Zalo, Facebook để làm quen. Sau đó, họ sẽ gửi bài viết ở các trang web về câu chuyện thành công của một số người khi đầu tư vào sàn giao dịch chứng khoán quốc tế. Bên cạnh đó, họ gửi hình ảnh giá cổ phiếu tăng vọt của các tập đoàn lớn trên thế giới để tạo niềm tin.
Nhiều người có các khoản tiền nhàn rỗi hoặc đang gặp khó khăn về tài chính, muốn đổi đời đã trở thành nạn nhân của đối tượng lừa đảo. Theo một số nhà đầu tư chứng khoán có kinh nghiệm, hầu hết những người bị lừa đảo qua hình thức này đều hiểu biết rất ít về thị trường chứng khoán. Chính vì thế, họ không nắm rõ được loại hình giao dịch mình dự định tham gia mà chỉ tin vào những lời quảng cáo hoa mỹ từ nhân viên môi giới. Ðến khi không đăng nhập được hoặc mất hết tiền trong tài khoản thì đã quá muộn.
Theo tìm hiểu của phóng viên, thủ đoạn của đối tượng sau khi dụ dỗ được nạn nhân thường là qua hình thức ủy thác đầu tư có cam kết. Khi nhà đầu tư chuyển tiền, môi giới sẽ dùng số tiền này giao dịch trên thị trường chứng khoán quốc tế bằng cách sử dụng đòn bẩy cao (dùng ít tiền nhưng mua được cổ phiếu mệnh giá cao), tỷ suất lợi nhuận lớn. Tuy nhiên, cách đầu tư này cũng rất dễ thua lỗ, thậm chí trắng tay. Cũng có trường hợp người dân bị lừa khi đầu tư chứng khoán quốc tế qua các sàn không được cấp phép tại Việt Nam. Sau khi chuyển tiền, việc đặt lệnh, quản lý lời, lãi hay có rút tiền ra được hay không sẽ phụ thuộc hết vào các sàn này.
Chuyên gia chứng khoán Phan Ðình Hiệu (Công ty cổ phần Chứng khoán Bảo Việt) cho biết, các sàn giao dịch chứng khoán quốc tế mà những đối tượng chèo kéo khách hàng tham gia đều không được cấp phép tại Việt Nam. Các phần mềm thanh toán cũng do các sàn này tự tạo ra, không có cơ quan nào quản lý. Nhân viên môi giới sẽ mời khách hàng đầu tư vào cổ phiếu quốc tế của các tập đoàn lớn như Apple, Microsoft, Tesla… nhưng không mua được trực tiếp mà phải qua trung gian. Và khi chuyển tiền cho trung gian, họ có dùng tiền của mình để mua cổ phiếu hay không thì không ai biết được.
Theo một cán bộ Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), thời gian qua, các cơ quan chức năng liên tục phát hiện và xử lý rất nhiều sàn đầu tư chứng khoán quốc tế, sàn ngoại hối trái phép hoạt động trên không gian mạng có dấu hiệu lừa đảo. Các sàn này giới thiệu nguồn gốc từ nước ngoài và cam kết mức lợi nhuận cao. Thời gian đầu, các đối tượng sẽ để người chơi thắng và nạp thêm tiền, sau đó sẽ tư vấn đánh các lệnh lớn hoặc can thiệp vào tài khoản của khách hàng dẫn đến mất hết tiền trong tài khoản. Nhiều nhà đầu tư bị mất các khoản tiền lớn, có người mất hàng tỷ đồng.
Theo luật sư Nguyễn Anh Tuấn (Giám đốc Công ty Luật TNHH Trường Lộc), Luật Ðầu tư năm 2020 và Nghị định 31/2021/NÐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ quy định: nhà đầu tư cá nhân muốn hoạt động đầu tư chứng khoán ra nước ngoài phải đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật trong lĩnh vực chứng khoán và được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận bằng văn bản. Chỉ có Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam và các công ty con là Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, Sở Giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh được tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán ở Việt Nam. Do đó, các tổ chức, cá nhân khác không được phép tổ chức và vận hành thị trường chứng khoán. Khi muốn đầu tư chứng khoán ra nước ngoài, người dân cần tìm hiểu kỹ thông tin các sàn giao dịch chứng khoán cũng như quy định pháp luật liên quan để hạn chế rủi ro có thể xảy ra.
