Các trường đại học bỏ dần xét học bạ, kỳ thi đánh giá năng lực ‘lên ngôi’

Tính đến thời điểm hiện tại, đã có hơn 100 cơ sở giáo dục đại học công bố phương thức tuyển sinh năm 2025, trong đó có nhiều trường bỏ xét học bạ, thay vào đó là sử dụng kết quả bài thi đánh giá năng lực tư duy nhằm tuyển chọn những thí sinh có năng lực toàn diện.

Điểm học bạ cao không còn được ưu tiên! 

Kỳ thi tuyển sinh đại học 2025 dự kiến có nhiều thay đổi. Theo dự thảo Quy chế tuyển sinh của Bộ GD&ĐT, nếu xét học bạ, các trường phải dùng tổ hợp gồm ít nhất ba môn, trong đó, bắt buộc có Toán hoặc Ngữ văn với tỷ trọng từ 1/3 tổng điểm trở lên. Các trường cũng phải dùng kết quả học tập cả năm lớp 12, thay vì dùng điểm 3-5 kỳ như trước.

Dù Bộ GD&ĐT chưa công bố quy chế tuyển sinh 2025 nhưng đến hiện tại, nhiều trường ĐH đã đưa ra phương án tuyển sinh dự kiến, trong đó, nhiều trường đã loại bỏ phương thức xét tuyển bằng học bạ. 

tuyen-sinh-dai-hoc-2025-2-1740558154.webp
Các trường đại học bỏ dần xét học bạ, kỳ thi đánh giá năng lực ‘lên ngôi’. (Ảnh: Báo Thanh Niên)

Theo TS Huỳnh Trung Phong, phụ trách truyền thông, Trường ĐH Sư phạm TP. HCM chia sẻ, sau khi Bộ GD&ĐT ban hành Quy chế tuyển sinh đại học năm 2025, nhà trường công bố đề án tuyển sinh.Theo đó, điểm mới trong công tác tuyển sinh năm nay là bỏ phương thức xét học bạ độc lập. Nhà trường giữ ổn định phương thức xét tuyển kết hợp kết quả học bạ 2 môn và kết quả kỳ thi đánh giá chuyên biệt do trường tổ chức. Trường ĐH Sư phạm TP. HCM đang xem xét điều chỉnh trọng số kết quả thi đánh giá chuyên biệt trong phương thức xét tuyển này.

Những thay đổi trong tuyển sinh của nhà trường nhằm đáp ứng đối với đối tượng học sinh học theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Việc này được thực hiện trên quan điểm đảm bảo công bằng, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi đối với thí sinh và đảm bảo nâng cao chất lượng đầu vào, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động hiện đại.

Đồng quan điểm, TS Lê Anh Đức, Trưởng phòng Đào tạo, ĐH Kinh tế Quốc dân cho hay, từ năm 2024, trường đã bỏ phương thức xét tuyển bằng học bạ THPT. Nhiều năm qua, hầu hết học sinh giỏi ở các trường chuyên (nhóm đủ điều kiện xét tuyển bằng học bạ vào ĐH Kinh tế Quốc dân) đều đủ điều kiện xét tuyển bằng chứng chỉ quốc tế hoặc điểm thi riêng. Việc bỏ xét học bạ làm giảm tỉ lệ ảo do một thí sinh có thể dùng nhiều phương thức.

Ông cũng cho biết ĐH Kinh tế Quốc dân triển khai xét tuyển theo hướng tích hợp nhiều tiêu chí nhằm tuyển thí sinh có năng lực toàn diện phù hợp với mục tiêu đào tạo của ngành, nghề.

Kỳ thi đánh giá năng lực ‘lên ngôi’

Những năm gần đây, các kỳ thi đánh giá năng lực ngày càng tăng sức hút khi cả số thí sinh đăng ký dự thi và số trường sử dụng điểm thi để xét tuyển đều tăng.

Được tổ chức từ năm 2018 đến nay, Đánh giá năng lực Đại học Quốc gia TP HCM là một kỳ thi riêng có quy mô lớn nhất cả nước. Tính đến thời điểm này, có hơn 100 trường đại học, cao đẳng trong và ngoài hệ thống Đại học Quốc gia TP HCM đăng ký sử dụng kết quả kỳ thi để xét tuyển năm 2025. Trong đó, Đại học Quốc gia TP HCM dự kiến dành 45% chỉ tiêu để xét tuyển bằng điểm kỳ thi đánh giá năng lực này, tùy theo đề án tuyển sinh của mỗi trường. Còn các trường ngoài hệ thống dành khoảng 10-20% chỉ tiêu cho phương thức xét điểm kỳ thi này.

Từ năm 2025, cấu trúc bài thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP HCM được điều chỉnh phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Đề thi gồm 120 câu hỏi trắc nghiệm, thí sinh làm bài trên giấy trong 150 phút. Điểm của từng câu có số khác nhau, tùy thuộc vào độ khó, điểm tối đa của bài thi là 1.200 điểm. Cụ thể, đề thi giữ cấu trúc phần Sử dụng ngôn ngữ (Tiếng Việt, Tiếng Anh) và Toán học như các năm trước nhưng tăng số lượng câu hỏi để tăng độ tin cậy và độ phân biệt của bài thi. 

Phần Logic-Phân tích số liệu và Giải quyết vấn đề ở đề các năm trước được cấu trúc gộp lại thành phần Tư duy khoa học. Phần này nhằm đánh giá năng lực của thí sinh về logic và suy luận khoa học khi giải quyết các tình huống thực tế thuộc lĩnh vực khoa học, công nghệ, kinh tế và xã hội. Các câu hỏi trong phần này được xây dựng theo hướng cung cấp thông tin, số liệu, dữ kiện, hoạch định thí nghiệm, kết quả thực nghiệm, thông qua đó yêu cầu thí sinh thể hiện khả năng hiểu và vận dụng thông tin, xác định kết quả thực nghiệm, dự đoán quy luật.

Chia sẻ về tuyển sinh đại học năm nay, GS. TS Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó giám đốc ĐH Quốc gia TP HCM cho rằng, năm 2025 đánh dấu một giai đoạn quan trọng trong sự đổi mới của nền giáo dục Việt Nam. Việc triển khai toàn diện chương trình giáo dục phổ thông 2018 đang tạo ra những thay đổi căn bản trong phương pháp giảng dạy và đánh giá học sinh, đặc biệt là việc đánh giá năng lực học sinh một cách toàn toàn diện hơn.

Đổi mới phương thức tuyển sinh không chỉ là một yêu cầu tất yếu mà còn là trách nhiệm của các cơ sở giáo dục đại học nhằm tuyển chọn những thí sinh phù hợp cho giáo dục đại học, cao đẳng, đồng thời định hướng giúp học sinh THPT học tập hiệu quả, nâng cao năng lực đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.

Hương Trà (TH)