Nhận diện tồn tại, vướng mắc
Trước khi Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội ban hành Quy định số 09-QĐ/TU ngày 24-10-2022 về một số vấn đề về công tác quản lý đảng viên; rà soát, sàng lọc, kịp thời đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng thuộc Đảng bộ TP Hà Nội; nhiều khó khăn, vướng mắc trong triển khai công tác nêu trên được các tổ chức đảng thẳng thắn chỉ rõ.
Chia sẻ về trường hợp phải thực hiện từ 2 đến 3 lần rà soát, sàng lọc nhưng vẫn ở trong hàng ngũ của Đảng do vướng về thủ tục, đồng chí Trần Đình Cảnh, Bí thư Huyện ủy Thạch Thất trăn trở: “Khi đảng viên tín nhiệm thấp mà vẫn đứng trong hàng ngũ của Đảng thì uy tín của đảng viên, chi bộ và cả đảng bộ đó đều bị sụt giảm. Trong khi đó, quy trình, thủ tục để xóa tên đảng viên không đơn giản. Với chi bộ ở nông thôn, nếu có yếu tố dòng họ tác động đến phiếu bầu thì việc ra quyết định xóa tên hết sức khó khăn”. Cùng quan điểm trên, lãnh đạo Quận ủy Thanh Xuân dẫn chứng, có trường hợp đảng viên dự bị sau 3 lần họp chi bộ nhưng không đủ hơn 50% đảng viên chính thức công nhận sự tiến bộ và không đủ 2/3 số đảng viên đề nghị cho ra khỏi Đảng; hay việc thực hiện quy trình xóa tên đảng viên do chậm chuyển hồ sơ sinh hoạt đảng về địa phương khi xảy ra vi phạm pháp luật...
Tại các buổi tọa đàm do Đảng ủy phường Phúc Đồng và Đảng ủy phường Đức Giang (quận Long Biên) tổ chức, các đại biểu cũng chỉ rõ những hạn chế, tồn tại: Mặc dù Hướng dẫn số 02-HD/BTCTW ngày 12-4-2021 của Ban Tổ chức Trung ương về tiêu chí, quy trình rà soát, phát hiện, giáo dục, giúp đỡ, sàng lọc, đưa đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng đã chỉ rõ các bước thực hiện, nhưng việc phân công nhiệm vụ cho đảng viên là cán bộ, công chức phường được giới thiệu về sinh hoạt với chi bộ tổ dân phố vẫn lúng túng; việc quản lý đảng viên đang làm việc ở cơ quan, doanh nghiệp không có tổ chức đảng cũng rất khó khăn.
Ngoài những khó khăn, hạn chế nêu trên, có chi bộ còn để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý chất lượng đảng viên khi tổ chức sinh hoạt một cách hình thức, nhiều đảng viên sinh hoạt đảng không đầy đủ nhưng chi ủy không báo cáo. Tâm lý ngại va chạm, nể nang, né tránh, quan hệ tình làng nghĩa xóm... cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng xử lý đảng viên vi phạm chưa thực sự được thực hiện kịp thời, nghiêm túc. Có tổ chức đảng còn lúng túng trong tiến hành các thủ tục đưa đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng...
Nhìn rõ thực tế đó, Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội thẳng thắn chỉ rõ: Hiệu quả công tác rà soát, sàng lọc đảng viên còn chưa được như mong muốn, có nơi còn làm hình thức; một số nơi chưa xây dựng kế hoạch hằng năm dẫn đến tình trạng số đảng viên thiếu gương mẫu, thiếu bản lĩnh, suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, vi phạm về tư cách, đạo đức, lối sống tăng; một số cấp ủy không nắm chắc số lượng đảng viên chưa chuyển sinh hoạt đảng...
Tại hội nghị lấy ý kiến vào một số văn bản về công tác đảng viên ở Đảng bộ TP Hà Nội, Phó trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức Thành ủy Nguyễn Thanh Minh cho rằng, công tác rà soát, sàng lọc đảng viên ở một số nơi không được thực hiện bài bản, thường xuyên; chưa kịp thời đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng. Công tác quản lý đảng viên ở một số tổ chức đảng chưa được quan tâm đúng mức; nền nếp, chế độ sinh hoạt chi bộ của các đảng viên có lúc, có nơi chưa bảo đảm đúng quy định, còn tình trạng đảng viên “gửi sinh hoạt đảng” hoặc không chuyển sinh hoạt đảng về địa phương. Việc rà soát, sàng lọc đảng viên, đưa ra khỏi Đảng trong thời gian qua chủ yếu là thông qua những cuộc kiểm tra, giám sát, hoặc khi có đơn tố cáo, đề nghị đưa ra khỏi Đảng của các cơ quan pháp luật. Việc tự rà soát, đưa ra khỏi Đảng những đảng viên không còn đủ tư cách của các cấp ủy, tổ chức đảng không nhiều; chưa có tiêu chí, quy trình cụ thể, rõ ràng, mỗi cấp ủy làm theo một cách khác nhau, không có sự thống nhất...
Không để khó khăn thành rào cản
Cùng với những quy định mới về sàng lọc, nâng cao chất lượng đảng viên của Trung ương, Quy định số 09-QĐ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội sẽ tiếp tục tạo sự chủ động cho các tổ chức cơ sở đảng tập trung thực hiện những giải pháp nhằm quản lý chặt chẽ đội ngũ đảng viên, góp phần tháo gỡ vướng mắc, tồn tại; kịp thời phát hiện đảng viên vi phạm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ của đảng viên, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên và năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới. Đồng thời, giúp các cấp ủy cơ sở thực hiện nghiêm túc, thống nhất theo đúng các văn bản, quy định, hướng dẫn của Trung ương trong công tác quản lý đảng viên; công tác rà soát, sàng lọc, kịp thời đưa đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng phù hợp với điều kiện thực tiễn ở Đảng bộ TP Hà Nội.
Để làm tốt nhiệm vụ trên, Ban Thường vụ Thành ủy yêu cầu, các nội dung về công tác quản lý đảng viên và công tác rà soát, sàng lọc, kịp thời đưa đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng phải được triển khai và thực hiện thống nhất, đồng bộ ở các cấp ủy trực thuộc Đảng bộ thành phố; tổ chức đảng và đảng viên phải xác định được trách nhiệm và thực hiện nghiêm túc các nội dung theo yêu cầu Kết luận số 21-KL/TW ngày 25-10-2021 và Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 16-6-2022 của Ban Chấp hành Trung ương, khóa XIII. Bên cạnh đó, thường xuyên chủ động rà soát, sàng lọc, kịp thời đưa đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên của cấp ủy Đảng, trước hết là trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy; kịp thời chấn chỉnh đối với tổ chức đảng, đảng viên không thực hiện đúng các quy định Điều lệ Đảng. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy cấp trên đối với cấp ủy cấp dưới và đảng viên trong thực hiện các quy định về quản lý đảng viên, kịp thời đưa đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng. Kiên quyết xử lý nghiêm đối với các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm trong công tác đảng viên theo quy định, hướng dẫn của Trung ương và của Thành ủy.
Bên cạnh Quy định số 09-QĐ/TU đã được ban hành, để tháo gỡ những bất cập, vướng mắc trong công tác rà soát, sàng lọc đảng viên, Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội thực hiện Đề tài khoa học “Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên Đảng bộ TP Hà Nội-Thực trạng, nhiệm vụ và giải pháp đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới”. Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Vũ Đức Bảo cho biết, đề tài đã được Hội đồng khoa học thành phố nghiệm thu với kết quả xuất sắc. Sản phẩm chính của đề tài gồm 3 nội dung: Đề án “Nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên ở Đảng bộ TP Hà Nội trong giai đoạn mới”; Đề án “Rà soát, sàng lọc đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng ở Đảng bộ TP Hà Nội”; “Quy định một số vấn đề về công tác quản lý đảng viên ở Đảng bộ TP Hà Nội trong tình hình mới”.
Phát biểu tại Hội thảo khoa học: Đề tài “Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên Đảng bộ TP Hà Nội-Thực trạng, nhiệm vụ và giải pháp đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới”, do Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội tổ chức, Phó bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: "Truyền thống của Đảng bộ TP Hà Nội là trước những vấn đề cấp thiết, cấp bách đều triển khai nghiên cứu khoa học để đáp ứng yêu cầu cả về lý luận và thực tiễn, bảo đảm tính hiệu quả của công tác lãnh đạo, chỉ đạo. Đề tài nghiên cứu dù đề cập đến một vấn đề không mới nhưng rất hệ trọng, gắn chặt với yêu cầu lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng. Đây là vấn đề được đặt ra không chỉ ở Đảng bộ TP Hà Nội mà còn đối với các tổ chức đảng trong cả nước và đã được đề cập trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Văn kiện Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố".
Theo đồng chí Phó bí thư Thành ủy, kết quả nghiên cứu của đề tài nêu trên hàm chứa những nội dung rất căn cơ về công tác xây dựng Đảng, các quận, huyện, thị ủy, đảng ủy trực thuộc Thành ủy không chờ đến lúc đề tài được nghiệm thu hay Thành ủy ban hành văn bản, mà cần chủ động tham khảo các nội dung trọng tâm, trọng điểm được nêu trong báo cáo kết quả đề tài để vận dụng triển khai, tổ chức thực hiện trong đảng bộ mình, góp phần nâng cao chất lượng cán bộ, đảng viên, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng.
Quy định số 09-QĐ/TU và sản phẩm của đề tài khoa học nêu trên khi được vận dụng vào thực tiễn sẽ góp phần quan trọng từng bước tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý đảng viên; việc thực hiện rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng sẽ trở thành nội dung thường xuyên của các cấp ủy.
Có thể thấy rằng, việc rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng là việc làm cấp thiết, tất yếu để làm trong sạch, vững mạnh đội ngũ. Thế nhưng, để xây dựng Đảng mạnh từ gốc thì một trong những giải pháp quan trọng là nâng cao chất lượng đầu vào của đảng viên-nội dung cốt lõi sẽ được chúng tôi phản ánh ở bài viết tiếp theo.
(còn nữa)
