Đánh bắt thủy sản cá tôm từ thiên nhiên là một trong những nghề chính của người miền Tây, quan trọng không kém việc sản xuất nông nghiệp. Dân gian gọi nghề đánh bắt thủy sản là nghề “hạ bạc” (tức nghề sống dưới nước).
Nghề “hạ bạc” không chỉ là nghề mưu sinh, nguồn cá tôm trù phú ấy được người dân miền Tây chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn trong bữa cơm hàng ngàyMuốn tươi ngon thì ra bờ sông câu cá, giăng lưới đặt lợp, kéo vó.... về nấu canh, nấu cháo, hay nướng trui nấu lẩu… Đủ thứ món ngon lành, vốn bình dị, dân dã mà ngày nay lại trở thành đặc sảnTôm cá tươi ăn không hết thì làm khô, làm mắm để dành hoặc bán sang vùng khácỞ Nam Bộ nói chung và miền Tây nói riêng, đâu đâu cũng đất rộng sông dài, nơi nào cũng kênh rạch chằng chịt… Không chỗ nào là không nhung nhúc cá, tôm, rùa, ếchCũng bởi vậy mà người ta nói rằng đã về miền Tây là không lo đói, vì đi đâu cũng có những đặc sản trù phú mà thiên nhiên ban tặng cho người dân nơi đâyNgười ta còn ví von rằng về miền Tây là “Trên cơm dưới cá”… Bởi chỉ cần đi men kênh rạch đặt cái dớn, cắm cây cần câu, hay bơi xuồng thả lưới là lắm cá mắm làm cơm…Sở dĩ miền Tây nổi tiếng với đặc sản tôm cá tự nhiên là nhờ có hệ thống sông Tiền và sông Hậu đấu nối với “vựa cá Biển Hồ” cùng với hệ thống kênh, mương, rạch, ngòi,….chằng chịt nên nguồn lợi thủy sản nhiều vô số kể! Sự trù phú ấy từ xưa đã được đúc kết lại bằng nhiều câu ca dao lưu truyền đến ngày nayCũng vì vậy mâm cơm miền Tây lúc nào cũng có tôm cá đồng ăn kèm rau trái đồng quê. Mâm cơm miền Tây "trên cơm dưới cá" trở thành đặc sản không thể không nhắc đến khi nói về văn hóa miền TâyNgoài nguồn tôm cua, ếch tự nhiên thì đặc sản cá miền Tây vẫn là đa dạng và phổ biến nhất. Về chủng loại, người ta chia ra làm hai thứ: Cá đen và cá trắng. Một phần dựa trên màu sắc, một phần do đặc tính sống của từng loạiCá đen sống được nơi nước đứng (không chảy) như hầm, đìa, lung,…rộng, để lâu ngày trong lu, khạp… cũng không chết. Ngược lại, cá trắng chỉ sống được nơi nước chảy. Nói cách khác là môi trường nước phải đầy đủ dưỡng khí, còn giữ chúng nơi nước đứng (thiếu dưỡng khí) thì cá sẽ chết rất nhanh! Cá đen gồm: Cá lóc, cá trê, cá rô, cá sặc rằn, cá chạch lấu (trạch lấu), cá ngát… cá trắng gồm: Cá linh, cá leo, cá ngựa, cá lăn, cá trèn, cá lòng tong, cá dảnh, cá mè vinh, cá sặc bướm, cá tra, cá bông lau…Ngày trước cá đồng nhiều, người miền Tây còn hay họp xóm làng cùng nhau tát đìa bắt cá, mỗi cơn mưa thì cá rô cá lóc tự nhiên lóc lên ruộng, chỉ bằng tay không ra ruộng đồng là bắt về được cả thau. Muốn ăn cá rô đồng thì chỉ cần xách cần câu ra mé sông trước nhà, cứ bỏ cần là có ngay cá cắn câu. Ngày nay, vì hiếm hơn trước nhiều mà cá đồng miền Tây trở thành loại đặc sản khá đắt đỏ
