Chính phủ báo cáo Quốc hội: Công ty Việt Á trục lợi và những tiêu cực, lợi ích nhóm trong phòng, chống dịch Covid-19

Báo cáo ghi rõ, Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) đã lợi dụng tình trạng dịch bệnh để trục lợi, đồng thời một số cá nhân đã vi phạm các quy định trong tổ chức thực hiện mua sắm, đấu thầu và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Báo cáo nhấn mạnh, từ khi xuất hiện dịch đến nay, Chính phủ, Thủ tướng đã có nhiều chỉ đạo thông qua các nghị quyết, công điện, thông báo và thường xuyên chỉ đạo tại các cuộc họp trực tuyến toàn quốc, các văn bản, kết luận riêng, theo đó nghiêm cấm, chống mọi biểu hiện, hành vi lợi dụng để tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong mua sắm trang thiết bị, thuốc, sinh phẩm, kít xét nghiệm, tiêm chủng vaccine... và giao các cơ quan chức năng kịp thời nắm bắt tình hình, tăng cường thanh tra, kiểm tra, điều tra, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật nếu có sai phạm.

Báo cáo của Chính phủ cũng cho biết, hiện nay, Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đang khẩn trương rà soát toàn bộ quá trình nghiên cứu, nghiệm thu, chuyển giao cấp phép, quản lý giá... để phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra và điều tra của các cơ quan chức năng, làm rõ các sai phạm và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Tại thời điểm đầu năm 2020, chưa có chế phẩm chẩn đoán SARS-CV-2 nào (kể cả nhập khẩu) được cấp phép lưu hành tại Việt Nam. Trên thế giới cũng có ít sản phẩm được đăng ký lưu hành. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận sinh phẩm đầu tiên vào ngày 07/04/2020, các nước thường sửa dụng sản phẩm được phát triển, sản xuất bởi các phòng thí nghiệm.

Tại Việt Nam, số lượng sinh phẩm hoàn toàn do WHO, USCDC tài trợ và luôn trong tình trạng khan hiếm, bị động, chờ đợi. Tình trạng đó tạo áp lực rất lớn cho công tác phòng, chống dịch.

Trong bối cảnh đó, Bộ KH&CN đã phối hợp với các đơn vị triển khai nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia, trong đó có nhiệm vụ nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm PT-PCR và Realtime-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 do Học viện Quân y là đơn vị chủ trì và Công ty Việt Á là đơn vị phối hợp thực hiện. Đề tài đã được Hội đồng đánh gía nghiệm thu giai đoạn 1 do Bộ KH&CN thành lập họp ngày 03/03/2020, với 8/8 chuyên gia và nhà khoa học là thành viên Hội đồng nhất trí kiến nghị Bộ Y tế xem xét cấp phép sử dụng.

Sau khi nhận được hồ sơ đăng ký cấp số lưu hành của Công ty Việt Á về việc cấp phép sử dụng kit test phát hiện chủng mới trong điều kiện phòng, chống dịch khẩn cấp, Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế đã có văn bản hướng dẫn công ty nộp bổ sung hồ sơ đăng ký.

Căn cứ kiến nghị của Hội đồng đánh giá, nghiệm thu của Bộ KH&CN nêu trên, kết quả kiểm định độc lập của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Hội đồng tư vấn cấp số lưu hành sinh phẩm chẩn đoán in vitro (sử dụng trong phòng xét nghiệm) của Bộ Y tế đã họp xem xét và thống nhất đề nghị Bộ Y tế cấp phép lưu hành tạm thời trong thời gian 06 tháng phục vụ xét nghiệm sàng lọc để đáp ứng yêu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch và trong thời gian này phải tiếp tục đánh giá chất lượng.

Sau khi được cấp phép tạm thời, Công ty Việt Á tiếp tục nộp hồ sơ đề nghị được đăng ký lưu hành chính thức và Bộ Y tế cấp số lưu hành đối với sản phẩm có giá trị 05 năm kể từ ngày cấp.