Khám phá đường xuyên núi độc nhất vô nhị ở Sơn La

Đứng từ bên vệ đường Quốc lộ 6, đưa mắt nhìn lên ngọn núi đá sừng sững cao ngút, giữa vách đá dựng đứng là một cái hang sâu hun hút, từ chân núi một lối mòn bắc qua dẫn lên hang. Đối với người lạ, thoạt nhìn vách đá đã thấy rợn người, nổi da gà vì độ cao. Đây là con đường xuyên qua lòng núi, bên trong tối mịt.

Để mục sở thị, chúng tôi bám theo một số người dân theo họ đi vào con đường trong hang tối để xuyên qua núi. Lúc đầu dù đã được cảnh báo và chuẩn bị sẵn tinh thần, nhưng chúng tôi vẫn không dứt được tâm trạng lo lắng, run sợ. Càng đi sâu vào hang đá, càng rõ cảm giác ớn lạnh, nổi da gà. Ánh đèn xe máy thường ngày sáng trưng nhưng trong lòng hang chỉ sáng mập mờ, lập lòe như con đom đóm, phải căng mắt nhìn lấy được điểm bám lối đi mới không bị chệch đường.

Phía sau con đường xuyên qua núi là một thung lũng - nơi sinh sống của hàng chục hộ dân bản Chùn, bản Thẳm và một số hộ dân của bản Cuông Mường (xã Tông Lạnh, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La). Đối với người dân nơi đây, họ đã quen mỗi khi xuống chợ hay có việc gì đó ra trung tâm xã, công việc đầu tiên của họ là cầm theo đèn pin hoặc dắt theo cái đóm, bó đuốc hay bật lửa bên người để thắp sáng soi lối đi trong hang. Bởi dù đi bộ hay đi xe máy vẫn phải dắt đèn pin theo bên người phòng thân, tránh trường hợp xe hỏng giữa đường. Ở sâu trong hang, trời tối mịt không thể định hướng được đường đi...

Một số già bản kể lại rằng, xưa kia, hang Thẳm Luông là hang đá tự nhiên, trước đây hang cheo leo giữa vách núi đá dựng đứng rất ít người lên được đó. Trong thời kỳ chiến tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, hang Thẳm Luông được bà con dân bản Thẳm và một số bản lân cận ở Tông Lạnh chọn làm nơi cất giữ đồ đạc trong nhà khi chạy giặc. Miệng hang cao vút, để trèo lên đó phải chặt tre, nứa, làm thang nối lại thành nhiều khúc mắc lên (nối 6 khúc thang tre, mỗi khúc dài gần 10m mới lên tới cửa hang). Có thang nhưng phải là những thanh niên trai tráng khỏe mạnh, dũng cảm mới dám trèo lên. Cất giấu đồ xong, người dân quay xuống cất thang đi chỗ khác, không cho ai biết, khi tình hình giặc giã tạm yên ổn mới quay lại hang lấy đồ.

Không những thế, trước đây hang Thẳm Luông cũng từng là nơi trú ngụ của rất nhiều loài động vật hoang dã, nhiều nhất vẫn là dơi. Dơi trong hang tối nhiều đến nỗi phân thải ra thành những mô đất lồi phía trong hang, người dân trong vùng thường đào lấy loại đất này về chế tạo chất đốt. Tuy nhiên, do tình trạng đánh bắt thiếu ý thức của một số người dân mà khiến cho số lượng dơi trong hang hiện còn rất ít.

Ngày nay, đường dẫn vào hang đá đang được tu bổ, thuận lợi hơn, trở thành con đường qua lại thường ngày của người dân. Vào ngày mùa, hang đá luôn tấp nập người ra vào mua bán nông sản. Còn những ngày thường, lúc nào cũng có người qua lại. Đường dẫn từ chân núi lên cửa hang phải đi men theo vách đá, miệng hang dẫn vào trong lòng núi nằm giữa vách núi đá dựng đứng. Khí hậu trong hang thoáng mát, mùa đông ấm áp mùa hè mát mẻ. Trong lòng hang có rất nhiều thạch nhũ trông rất đẹp là điểm đến hấp dẫn của những ai ưa thích khám phá.

Thời gian qua, với mục tiêu khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế du lịch, huyện Thuận Châu đã tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá du lịch, giới thiệu các điểm thăm quan, trải nghiệm trên địa bàn, trong đó có hang Thẳm Luông. Hiện, nơi đây đang được đông đảo người dân và du khách tìm đến thăm quan, khám phá, trải nghiệm. Cùng với hang Thẳm Luông, trên địa bàn huyện Thuận Châu còn có nhiều điểm du lịch như: Đèo Pha Đin huyền thoại; di tích lịch sử Kỳ đài Thuận Châu, hồ Lái Bay, di tích kiến trúc nghệ thuật tháp Mường Bám…