Chuyên gia: Nên mở cửa đón khách quốc tế ngay sau Tết Nguyên đán

Đồng tình với đề xuất mở cửa ngành du lịch để đón khách quốc tế của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, song nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng cần mở cửa sớm hơn lộ trình, tức là trước dịp 30/4, thậm chí có thể ngay sau Tết Nguyên đán. Mới đây nhất, đồng loạt 12 tổ chức, doanh nghiệp ký tên trong thư kiến nghị khẩn gửi Thủ tướng về công bố thời điểm mở cửa du lịch quốc tế tại Việt Nam trong tháng 2/2022.

Mất cơ hội ngàn năm nếu không mở sớm

Trong thư kiến nghị gửi Thủ tướng, Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân nhấn mạnh, việc xem xét mở cửa sớm du lịch quốc tế để tạo cơ hội và động lực cho quá trình phục hồi một ngành kinh tế hết sức quan trọng, giúp tái thiết công văn việc làm cho 2,5 triệu lao động của ngành này cũng như hàng triệu lao động các ngành, lĩnh vực liên quan khác.

"Rất nhiều chuyên gia và doanh nghiệp cũng đánh giá, việc mở cửa du lịch quốc tế ngay từ đầu năm 2022 sẽ góp phần rất lớn để khơi thông dòng đầu tư quốc tế và các giao dịch thương mại – xuất nhập khẩu với Việt Nam vì hiện nhiều nhà đầu tư, nhiều doanh nghiệp đặc biệt quan tâm thị trường Việt Nam nhưng còn gặp khó khăn khi chưa có cơ chế để đi lại thuận lợi", Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân nêu.

Trước đó, ông Trương Gia Bình - Trưởng Ban Nghiên cứu và phát triển kinh tế tư nhân, Ban IV - cũng thẳng thắn nêu quan điểm: "Thật là vô lý khi chúng ta không mở cửa du lịch quốc tế hoàn toàn. Bởi, mở hay không mở thì tình hình dịch cũng như vậy. Bản chất của chống dịch là tiêm vaccine, mở cửa du lịch cũng không giảm tỷ lệ tiêm vaccine. Không mở thì thế nào, ai cấp công ăn việc làm cho 2,5 triệu lao động của ngành du lịch? Kinh tế đất nước mình là mở mà du lịch đóng lại là làm sao? Nếu không mở bây giờ là chúng ta mất cơ hội ngàn năm". 

Theo quan điểm của chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, khởi động đón khách quốc tế sớm không chỉ có lợi cho ngành du lịch mà còn khiến hoạt động xuất nhập khẩu, đầu tư của doanh nghiệp trong và ngoài nước đều có thể được đẩy lên nhanh hơn. Từ đó, kinh tế sẽ phục hồi nhanh hơn.

Tương tự, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cũng nhấn mạnh, mở cửa du lịch càng sớm thì càng có lợi cho nền kinh tế. Đầu tiên là ngành vận tải, đặc biệt là hàng không, khi khách quốc tế đến, ngành hàng không sẽ hồi phục và phát triển trở lại. Các dịch vụ tiêu dùng, quà tặng, dịch vụ ăn ở, khách sạn cũng tăng lên. Kéo theo đó là các ngành sản xuất thiết bị, máy móc, nguyên vật liệu, xây dựng nhà xưởng cũng sẽ hồi phục. Thậm chí số lượng công nhân cũng sẽ tăng.

"Khi ngành du lịch “ấm” lên, lượng các nhà đầu tư đổ tiền vào lĩnh vực này cũng sẽ tăng lên. Trong năm 2022 Việt Nam dự kiến thu hút khoảng 40 tỷ USD. Khi vốn vào thị trường tăng, sản xuất cũng sẽ tăng trưởng. Tất cả như phản ứng dây chuyền cho cả nền kinh tế, vì thế nên càng mở cửa sớm", ông Thịnh nói.

Ông Vũ Thế Bình - Phó Chủ tịch hiệp hội Du lịch Việt Nam cũng khẳng định: "Việc khôi phục kinh tế trong đại dịch là việc sống còn. Chúng ta bị thiệt hại vô cùng to lớn do ảnh hưởng của dịch trong thời gian vừa qua. Trong đó, du lịch chịu ảnh hưởng nặng nề hơn là vì du lịch là khởi đầu của hàng loạt ngành kinh tế khác. Du lịch tan vỡ là các ngành khác tan vỡ theo nên du lịch cần được đặt lên hàng đầu".

Trong khi đó, lãnh đạo của các doanh nghiệp hàng không và du lịch lớn bày tỏ: "Sau 2 năm gần như đóng băng hoạt động, lực của các doanh nghiệp cũng đã hoàn toàn cạn kiệt. Quyết định mở cửa du lịch quốc tế của Chính phủ, Thủ tướng chính là cơ hội duy nhất để “cứu sống” các doanh nghiệp, “cứu sống” 2,5 triệu lao động trực tiếp trong ngành và hàng triệu lao động gián tiếp khác".

Sau Tết Nguyên đán là cơ hội đón khách quốc tế

Lãnh đạo 6 hãng hàng không, 5 doanh nghiệp du lịch lớn cho rằng, việc công bố ngay trong đầu tháng 2 "thời điểm mở cửa hoàn toàn cho du lịch quốc tế tới Việt Nam" là cần thiết vì tạo "lực đẩy mạnh" và để các địa phương cùng doanh nghiệp vận tải, cư trú và lữ hành có mốc thời gian chuẩn bị.

"Để "mở cửa thực sự", cả cơ quan nhà nước cấp trung ương, các địa phương và từng doanh nghiệp cần có một khoảng thời gian nhất định nhằm chuẩn bị nguồn lực tài chính, cải tổ quy trình, chuẩn bị nhân lực, tiến hành xúc tiến quảng bá...trước khi đón khách. Về phía khách quốc tế ở các thị trường trọng điểm với Việt Nam, họ cũng cần thời gian để nhận biết thông tin, đánh giá, cân nhắc và ra quyết định. Tuy nhiên, khoảng thời gian này phải được rút ngắn tối đa, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng và sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan, địa phương, cùng doanh nghiệp để tận dụng được thời cơ vàng", đơn kiến nghị viết.

Nói về thời điểm mở cửa đón du khách quốc tế vào thời gian nào là hợp lý, chuyên gia Lê Đăng Doanh thẳng thắn bày tỏ nên xúc tiến các công tác chuẩn bị và mở cửa sớm ngay sau Tết Nguyên đán. Theo ông Doanh, sau Tết Nguyên đán là cơ hội để thu hút được khách du lịch, nếu Việt Nam mở cửa quá chậm, du khách sẽ lựa chọn nơi khác. 

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng dịp Tết nguyên đán sẽ là một thước đo thử nghiệm chính xác nhất dịch bệnh để quyết định thời điểm mở cửa.

"Mở cửa du lịch quốc tế chắc chắn là cần thiết, do đó phải linh hoạt càng sớm càng tốt. Đề xuất mở cửa vào ngày 30/4 của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch là một sự thận trọng, nhưng nếu theo dõi tình hình dịch bệnh qua dịp Tết này không có diễn biến nghiêm trọng thêm thì nên mở sớm hơn" - bà Lan cho biết.

Bà Phạm Chi Lan cũng nhấn mạnh, nếu chậm mở cửa du lịch quốc tế, Việt Nam nguy cơ bị lỡ nhiều cơ hội, trong khi các nước khác đã làm điều này trước: "Mở cửa ngay sau Tết sẽ làm cho năm 2022 được khởi động với tình trạng "bình thường hóa" sớm hơn, nhanh hơn. Nếu để đến đầu tháng 5, chúng ta mất hơn một quý đầu tiên, như vậy đã là chậm. Mà lỡ bước chừng nào thì những bước tiếp theo sẽ phải dấn lên, càng khó chừng đấy".

Trước đó, tại Hội thảo "Thống nhất lộ trình, giải pháp mở cửa hoạt động du lịch quốc tế" do Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch (VHTTDL) tổ chức chiều 24/1, nhiều chuyên gia cũng đề xuất nên mở cửa ngành du lịch để đón khách quốc tế sớm, trước dịp nghỉ lễ 30/4/2022.

TS. Bác sĩ Nguyễn Thu Anh - chuyên gia nghiên cứu độc lập - phân tích, trong các giải pháp chống dịch, không có giải pháp nào là đóng cửa du lịch. "Đóng cửa không giảm được lây lan. Đóng cửa để Omicron không vào Việt Nam nhưng Omicron đã vào. Vậy đóng làm gì? Đóng chờ cái gì? Chờ vaccine chống Omicron thì 2-3 năm chắc có lẽ xóa sổ ngành du lịch. Điều này không ai mong muốn", bà Thu Anh nhấn mạnh. 

Từ đó, bà Thu Anh đề xuất: Ngành du lịch có thể mở sớm hơn 30/4 và không thí điểm nữa mà mở luôn. Chúng ta có miễn dịch cộng đồng rồi. Thích nghi an toàn, không nên theo đuổi chiến dịch zero COVID-19. Tăng khả năng chống dịch, chứ không phải là chăng dây khắp mọi nơi.

Còn theo ông Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, địa phương này đề xuất mở cửa sớm 1 tháng. "Theo dự thảo của Bộ VHTTDL đề xuất mở cửa lại vào 1/5/2022, chúng tôi xin phép mạnh dạn đề xuất mở cửa vào thời điểm sớm hơn vào 1/4/2022. Chúng ta có thời gian 1 tháng làm công tác chuẩn bị khởi động, từ công tác quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, địa điểmđể phục vụ cho kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 cũng như các hoạt động thể thao như SEAGames 31. Đề nghị các Bộ ngành đề xuất với Chính phủ bỏ quy định cách ly với khách du lịch quốc tế đã tiêm đủ 2 mũi vaccine hoặc có giấy xác nhận khỏi COVID-19 trong thời gian 6 tháng", ông Quyền nói.

Báo cáo về kết quả triển khai Chương trình thí điểm đón khách du lịch quốc tế theo hướng dẫn số 4122/HD-BVHTTDL ngày 5/11/2021 của Bộ VHTTDL, ông Nguyễn Trùng Khánh - Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cho biết, tính đến ngày 23/1/2022, đã đón được trên 8.500 khách du lịch quốc tế có hộ chiếu vaccine đến 3 địa phương Phú Quốc (Kiên Giang), Khánh Hòa, Quảng Nam.

Khách du lịch chủ yếu từ các nước Liên bang Nga, Uzbekistan, Kazakhstan, Hàn Quốc, Singapore, Anh, Mỹ, Canada…