Đua ghe Ngo - Nghi thức tiễn thần truyền thống của người Khmer

Khác với nghi thức Lễ Ok Om Bok để tạ ơn thần mặt Trăng đã ban cho một mùa màng tươi tốt, Lễ đua ghe Ngo mang ý nghĩa đưa tiễn thần Nước sau vụ mùa bội thu.

Theo quan niệm dân gian, chiếc ghe Ngo (Tuk Ngo) đã xuất hiện ở đồng bằng từ lâu đời. Xuất phát từ hình ảnh con rắn trườn đi trên mặt nước, người dân nơi đây đã tạo dáng chiếc ghe Ngo như con rắn cho gọn nhẹ, dễ bơi. Tuy vậy, biểu tượng của ghe Ngo mỗi nơi lại không giống nhau: ghe Ngo Chùa Champa (Sóc Trăng) là con cọp, chùa Ông Mek (Trà Vinh) lại là con cá nược… Người Khmer tin rằng, trong quá trình thi đấu, ghe Ngo sẽ lao đi với tốc độ nhanh và mạnh như con vật được chọn làm biểu tượng.

Ngày nay, ghe Ngo chỉ được sử dụng vào việc thi đấu. Mỗi hoạt động liên quan đến ghe đều phải cử hành lễ cầu xin như: lễ khởi công, lễ khánh thành, lễ mặc áo cho ghe Ngo. Mỗi chiếc ghe Ngo là do một ngôi chùa, đại diện cho một hay nhiều phum sóc người Khmer, tạo ra để tham gia tranh tài.

Năm nay, Hội thao đua ghe Ngo tỉnh Trà Vinh có sự tham gia của 09 đội ghe nam và 07 đội ghe nam, nữ phối hợp đến từ các huyện, thành phố: huyện Duyên Hải, Trà Cú, Cầu Ngang, Châu Thành, Càng Long, Tiểu Cần, Cầu Kè, TP. Trà Vinh và thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long; huyện Duyên Hải, Càng Long, Châu Thành, Tiểu Cần, Trà Cú, Cầu Kè và thành phố Trà Vinh. Các đội thi tranh tài ở 03 nội dung: 800m, 1000m đối với ghe nam và 800m đối với ghe nam, nữ phối hợp.

Trải qua 02 ngày thi đấu sôi nổi và hào hứng, các đội ghe Ngo tham dự giải năm nay đã thi đấu trên tinh thần thể thao đoàn kết - trung thực - cao thượng, cống hiến cho người xem những pha so kè, quyết liệt và màn bức phá ngoạn mục khi về đích.

Kết quả chung cuộc nội dung ghe nam cự ly 1000m, đội Càng Long giành hạng Nhất, Cầu Kè xếp hạng Nhì, Trà Cú hạng Ba và Tiểu Cần nhận giải Khuyến khích. Ở nội dung 800m nam, chiến thắng tiếp tục thuộc về đội Càng Long, xếp sau là đội Châu Thành, Trà Cú. Ở nội dung 800m nam nữ phối hợp, đội đua Càng Long về Nhất, Cầu Kè về Nhì, Tiểu Cần và Duyên Hải đồng hạng Ba.

Thông qua các hoạt động thể thao như đua ghe Ngo, bóng chuyền, bóng đá, nhảy bao, chạy vòng quanh ao, đập nồi, kéo co, đẩy gậy....nhằm tạo không khí vui tươi lành mạnh góp phần nâng cao sức khoẻ, phục vụ tốt cho lao động sản xuất.

Lễ hội đua ghe Ngo có vai trò quan trọng trong đời sống sinh hoạt, góp phần giáo dục con người về tính tập thể, tinh thần kỷ luật, ý chí vươn lên, rèn luyện thể chất, sự khôn khéo và sức chịu đựng của con người, giúp con người ngày càng phát triển toàn diện về trí, đức, tài, nghệ. Đây còn là hoạt động thể hiện được tính cộng đồng, tinh thần đoàn kết tạo thành sức mạnh vô song, niềm tự hào dân tộc.