Câu chuyện thương tâm về nguồn gốc ngày Quốc tế Thiếu nhi

Ngày Quốc tế Thiếu nhi (1/6) là ngày Tết dành riêng cho trẻ em. Trong ngày này, các em không chỉ được nhận những lời chúc mừng đầy yêu thương của ông bà, cha mẹ, người thân mà còn được nhận những món quà đặc biệt. Với các bậc cha mẹ, đây cũng dịp thể hiện tình yêu thương dành cho các con thông qua những lời chúc và món quà.

Lịch sử ra đời bắt nguồn từ một câu chuyện đau lòng

Vào rạng sáng 1/6/1942, quân phát xít Đức bao vây làng Lidice (Tiệp Khắc cũ, nay là Cộng hòa Séc), bắt 173 người đàn ông, 196 người phụ nữ và trẻ em. 66 người đã bị sát hại và 104 em thiếu nhi bị đưa vào trại tập trung, 88 em bị chết trong các phòng hơi độc, 9 em khác bị đưa đi làm tay sai cho phát xít.

Hai năm sau, ngày 10/6/1944, phát xít Đức lại bao vây thị trấn Oradour (Pháp), dồn 400 người vào nhà thờ, trong đó có nhiều phụ nữ và hơn 100 trẻ em, phóng hỏa đốt nhà thờ khiến những người bên trong thiệt mạng.

Để tưởng nhớ đến hàng trăm trẻ em vô tội bị phát xít Đức sát hại nhẫn tâm, năm 1949, Liên đoàn Phụ nữ dân chủ Quốc tế đã quyết định lấy ngày 1/6 hàng năm làm ngày Quốc tế bảo vệ thiếu nhi, nhằm yêu cầu Chính phủ các nước phải nhận trách nhiệm về đời sống của thiếu nhi, yêu cầu giảm ngân sách quân sự để tăng ngân sách giáo dục, bảo vệ và chăm sóc thiếu niên, nhi đồng.

Kể từ năm 1950, ngày 1/6 hàng năm trở thành ngày của thiếu nhi. Trên thực tế, ngày 1/6 phần lớn chỉ được kỷ niệm ở vài chục nước theo chế độ Chủ nghĩa xã hội trước đây và Việt Nam tiếp tục duy trì ngày 1/6 là ngày Quốc tế thiếu nhi.

Ngày Quốc tế Thiếu nhi ở Việt Nam

Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và nước thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước về quyền trẻ em - Văn kiện pháp lý Quốc tế đầu tiên đề cập toàn diện đến các quyền trẻ em dựa trên nguyên tắc trẻ em có quyền được chăm sóc, bảo vệ và giúp đỡ đặc biệt. 

Ở nước ta, ngay sau khi giành được độc lập, ngày 1/6 và Tết Trung thu (15/8 âm lịch) hàng năm đã thật sự trở thành ngày hội vui chơi tưng bừng của thiếu nhi cả nước. 

Ngày Quốc tế Thiếu nhi đầu tiên (1/6/1950) trong giai đoạn cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc ta đang trải qua thời kỳ cam go ác liệt nhất, nhưng Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn nghĩ tới thiếu nhi cả nước và gửi thư chúc mừng các cháu thiếu niên, nhi đồng.

Bác viết: “Bác thương các cháu lắm, Bác hứa với các cháu rằng đến ngày đánh đuổi hết giặc Pháp, kháng chiến thành công, Bác cùng Chính phủ và các đoàn thể sẽ cố gắng làm cho các cháu dần dần được no ấm, được vui chơi, được học hành, được vui sướng…”.

Cũng từ đó, hàng năm, cứ đến ngày Tết thiếu nhi và Tết Trung thu, thiếu nhi cả nước ta lại hân hoan đón thư chúc mừng của Bác Hồ. Bác Hồ luôn hết sức quan tâm, dạy bảo các cháu nên người, trong đó 5 Điều Bác dạy thiếu niên nhi đồng đã trở thành nội dung giáo dục đối với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh.

Ngày Quốc tế Thiếu nhi tại một số quốc gia

Trung Quốc thường tổ chức kỷ niệm ngày Phụ nữ cùng với ngày Trẻ em vào cùng ngày 4/4, được gọi là “Ngày lễ tổng hợp của Phụ nữ và Trẻ em”. Còn tại Hồng Kông, Đài Loan, ngày dành cho thiếu nhi là ngày 4/4, đây cũng là ngày nghỉ lễ.

Ở Nhật, Ngày Quốc tế Thiếu nhi được chọn là ngày 5/5, là ngày nghỉ toàn quốc, hay còn gọi là "Kodomo no Hi". Theo truyền thống, ngày của bé được tổ chức mỗi năm một hai lần cho bé trai và bé gái riêng. Ngày 3/3 cho trẻ em gái và ngày 5/5 trọng tâm cho các bé trai. 

Ngày Trẻ em ở Ấn Độ là ngày 14/11, mừng sinh nhật nhà lãnh đạo Jawaharlal Nehru (Thủ tướng đầu tiên của Ấn Độ), ông rất quý trẻ em.

Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Ngày Quốc tế Thiếu nhi là ngày 23/4, ngày này cũng là “Ngày lễ Chủ quyền quốc gia và Ngày trẻ em”. Ngày trẻ em tại Thổ Nhĩ Kỳ sẽ diễn ra với các hoạt động ngoạn mục và các nghi lễ kéo dài trong một tuần. Các bạn nhỏ sẽ có cơ hội sở hữu vị trí trong Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ và điều hành đất nước một cách tượng trưng.